Ontdek alle wijnlanden

CESANESE DEL PIGLIO – DE CAFEWIJN VAN DE ROMEINEN

Lazio, gelegen in het midden van Italië, op de scheen van de laars, heeft als wijngebied nooit echt in de schijnwerpers gestaan. De regio met Rome als hoofdstad heeft een overrompelend  rijke historie en een navenante aantrekkingskracht op toeristen. Maar vraag de gemiddelde wijndrinker een wijn te noemen uit het gebied, dan het blijft veelal stil. Hooguit Frascati of Est! Est!! Est!!! Montefiascone, veel meer wordt het niet.

De nabijheid van het grote, machtige Rome betekende ook ruim 2000 jaar geleden al vaste klandizie voor de lokale wijnboeren. In de cafés werd massaal wijn gedronken en de Romeinen van weleer hadden zelfs al wijnproevers en kenners. Deze haustores deelden ongetwijfeld hun mening onder het borrelende publiek. Ook na de val van het Romeinse rijk werden de wijnen uit Lazio gewaardeerd. Paus Paulus III (1534-1549) had, vanzelfsprekend, een eigen sommelier en, naar zeggen, een indrukwekkende wijnkelder met vrijwel uitsluitend wijnen uit de streek. Geen wonder misschien voor een paus uit de familie Farnese, die destijds oppermachtig was in Latium en daar veel grond bezat. We mogen aannemen dat het gebruik aan het pauselijke hof een stimulans is geweest voor de kwaliteit van de wijnen.

Helaas heeft de wet van de remmende voorsprong ook in Lazio gewerkt en is de huidige kwaliteit van de meeste wijnen uit het gebied niet bijzonder of zelfs gewoon slecht.

Toch heeft de streek, en dan met name het gebied ten zuidoosten van Rome, al enige tijd mijn aandacht. Het flirten begon na het proeven van Cesanese del Piglio; opwekkende, vrolijke en levendige wijn met weinig alcohol en massa’s fruit, iets wat je niet snel zou verwachten gezien de zuidelijke ligging. En ondanks de vaak bedenkelijke reputatie zijn er weinig streken die meer potentie hebben. De combinatie van een mild klimaat, voldoende regen, verkoelende zeewind, lichtintensiteit en vooral de aanwezigheid van lokale druivenrassen hebben die eerste flirt al snel veranderd in ware liefde.

Lazio kent 27 DOC’s en slechts 3 DOCG’s. Maar liefst 70% van de wijnen die er vandaan komen zijn wit, een uitzondering voor een wijnland waar de rode wijnen veelal de overhand hebben. Het grootste herkomstgebied is Castelli Romani vlakbij Rome, bekend om zijn pittoreske dorpjes; de witte Frascati met zijn eigen DOCG geldt daar als een uitschieter. 

De beste wijnen van Lazio echter komen uit Frusinate, ten zuidoosten van de hoofdstad, en dan met name de DOCG Cesanese del Piglio en de DOC’s Cesanese di Olevano en Cesanese d’Affile. Piglio onderscheidt zich duidelijk van de twee DOC’s door steilere hellingen en hoger gelegen wijngaarden, omstandigheden die de kwaliteit uiteraard ten goede komen.

Abbia Nòva

Vorig jaar kwamen wij in contact met Abbia Nòva, opgericht in september 2018 door de neven Daniele en Pierluca Proietti. Zij waren mede-oprichters van één van de meest prestigieuze domeinen, Costa Graia, maar hebben besloten om onder eigen vlag verder te gaan. Hun kleine wijngoed, gelegen in Piglio, is vernoemd naar een oude Romeinse weg die het stadje verbond met de andere kant van Italië, de Abruzzen. Al snel zijn de wijnen opgemerkt door de bekende wijnrecensenten Jancis Robinson en Antonio Galloni. De laatste spreekt van “some of the better wines I tasted from Lazio this year’’. Walter Speller (Jancis Robinson) citeren we met “wild thing I love you’’ en “should fly in wine-bars’’

Biodynamische wijnbouw

De laatste jaren maken steeds meer Italiaanse wijnboeren de overstap naar biologische wijnbouw, een ontwikkeling waarover wij al meermalen onze mening hebben gegeven (zie onze website: https://www.brandwijn.nl/biologisch-of-niet).

De biodynamie gaat nog een stap verder en stelt dat, naast het vermijden of sterk beperken van bestrijdingsmiddelen, zoals bij biologische druiventeelt al gebeurt, er moet worden gewerkt aan de gezondheid van de planten. Die moeten zo vitaal worden dat ze niet meer vatbaar zijn voor schimmels en andere plagen. Terwijl de term biologisch nogal eens misbruikt wordt als marketing-kreet, vergt biodynamie een enorme inspanning in de wijngaard met zeer vitale, levendige en smaakvolle wijnen als resultaat. 

Na een intensieve proeverij en veel contact over en weer heeft Daniele besloten zijn kleine productie (ze maken slechts 20.000 flessen!) voor Nederland aan ons toe te vertrouwen. Ik (JK) heb een selectie gemaakt van wijnen die goed laten zien wat voor prachtigs het domein te bieden heeft. Er is niet veel van maar ik hoop dat u net zo enthousiast wordt als wij.